Het bergdorp Ayet & de Vallée de Bethmale
zonovergoten vallei
Gite d'étape “Bethmale” ligt in Ayet, het hoogstgelegen dorp in de Vallée de Bethmale. Deze vallei maakt deel uit van de streek de Couserans, die op zijn beurt een deel is van de streek de Ariège. De Vallée de Bethmale ligt centraal in de Franse Pyreneeën en leunt tegen het hooggebergte aan. De grens met Spanje is niet ver weg. Wat opvalt aan de vallei is dat hij van west naar oost loopt en niet, zoals de meeste, van noord naar zuid. Het is een open vallei, zonovergoten, met uitgestrekte beukenbossen en bergweiden waar enkele kale toppen boven uit steken. Een vriendelijke vallei, die begint bij het dorpje Bordes-sur-Lez en eindigt bij de Col de la Core (1395m).
Zes kleine dorpjes
Zes kleine dorpen versieren de Vallée de Bethmale: Arriën-en-Bethmale, Aret, Villargein, Tournac (deze vier vormen de gemeente Arriën) en voorts Samortein en Ayet (deze twee vormen de gemeente Bethmale). Ayet en Samortein zijn samen goed voor ruim honderd inwoners. Ooit was dat veel meer, maar in de twintigste eeuw zijn de dorpjes van Bethmale langzaam leeggelopen. Mensen keerden het harde, armoedige leven in de bergen de rug toe en zochten hun heil elders. Van het oude boerenbestaan is nog maar heel weinig over. De weilanden van weleer hebben plaats gemaakt voor bossen en menige schuur in bergen is vervallen. In de dorpen wonen hoofdzakelijk oudere mensen, die graag mijmeren over vroeger. Jonge mensen, gezinnen vestigen zich niet zo gauw in de vallei. Dit klinkt misschien wat somber, maar de dorpjes van de Vallée de Bethmale zien er nog altijd behoorlijk goed onderhouden uit. Het is allesbehalve een troosteloze aanblik. Ayet en de meeste andere dorpen in de vallei, zijn op kunstige wijze tegen een zuidhelling gebouwd. Kleine huizen zijn het, met elkaar verbonden door zeer nauwe doorgangen.
Leuke ontdekkingstocht
Een wandeling door Ayet is een leuke ontdekkingstocht! Opvallend is de 17e eeuwse kerk van Ayet, die boven de huizen uitsteekt. Jammer is wel dat de kerk, die voor een deel tot monument is verklaard, normaal gesproken gesloten is. Alleen bij bijzondere gelegenheden en op 15 augustus (Maria Hemelvaart) is de kerk open. Voorzieningen heeft de gemeente Bethmale niet veel. Er zijn twee kaasmakerijen, die de voortreffelijke fromage de Bethmale maken. Fromagerie de la Core heeft een winkeltje in het dorp Samortein. Daar koop je de Bethmale-kaas in feite direct bij de producent. Website: https://fromage-montagne-pyrenees.com. Sinds het voorjaar van 2018 is er een creperie in Ayet. Bekende adressen in de vallei zijn voorts de Sorbets Fermiers van Anne Larive in Samortein. Alle produkten die Anne Larive maakt (vooral ijs, maar ook bij voorbeeld jam) zijn geheel biologisch. Gezellig zitten bij haar en heerlijk ijs eten op een warme zomerdag. Bekend is ook Pascal Jusot, de klompenmaker van Aret. Hij maakt niet alleen gewone klompen, maar ook de sabot de Bethmale, de typische Bethmale-klomp met zijn kenmerkende lange, spitse punt. De klomp maakt deel uit van de traditionele klederdracht van Bethmale. In het zomerseizoen is de werkplaats van de klompenmaker elke middag te bezoeken. Website http://artisan-bois-sabots.fr/wp/
Hieronder enkele plaatjes van de kleurrijke, veelzijdige Vallée de Bethmale. Klik op de foto's om ze te vergroten.